رویکرد جامع برای سرمایه گذاری در سیستم های آموزشی با کیفیت بالا در حال تبدیل شدن به یک اولویت استراتژیک در بسیاری از کشورهاست. در عصر فراصنعتی، نه منابع و فناوری های مادی، بلکه منابع فکری نتایج رشد اقتصادی-اجتماعی موفق و توسعه پایدار را تعیین خواهند کرد. از این رو در نشست "سرمایه گذاری در آموزش و پرورش، سرمایه گذاری در آینده" چند موضوع کلیدی مرتبط با توسعه سرمایه انسانی به عنوان زیربنای اقتصاد دانش مورد بررسی قرار گرفت.
آموزش با کیفیت بر اهداف توسعه پایدار سازمان ملل مانند انرژی پاک، برابری جنسیتی، رشد اقتصادی و نوآوری تأثیر می گذارد. در عین حال، شکاف بین آنچه در دانشگاه ها تدریس می شود و آنچه واقعاً مورد نیاز مناطق است، روز به روز در جهان بیشتر می شود. در دانشگاه ها، آموزش بر اساس رشته های دانشگاهی است، اما در صنعت، نقش ها بر اساس مهارت های خاصی تعیین می شود. این شکاف همیشه وجود داشته، اما به دلیل دیجیتالی شدن بیشتر هم شده است.
"کلاویا باوه"، رئیس منطقه آسیا در"کورسرا"در سخنرانان خود با تشریح تصمیم رئیس جمهور مبنی بر تقسیم وزارت آموزش و پرورش به دو بخش آغاز کرد وگفت:. پیش از این یک وزارتخانه به پیش دبستانی، مدرسه، آموزش عالی و علوم مشغول بود و تنظیم چنین حوزه های مختلف برای او دشوار بود. اگرچه وزرا در حال حاضر بیشتر به امور اداری مربوط به ادارات مستقر مشغول هستند، اما قصد دارند شکاف در داخل کشور را بین افراد با و بدون دسترسی به آموزش کاهش دهند. مؤسسات آموزش عالی در قزاقستان با چندین مشکل بزرگ روبرو هستند:
اولین مشکل سیستم آموزشی داخلی مجبور به رقابت با غول هایی مانند گوگل و مایکروسافت است که دوره های آموزشی را توسعه می دهند. یعنی اگر قبلا آموزش با مجوز عمدتا توسط دانشگاه ها ارائه می شد، اکنون شرکتهای بازی نیز به این مسابقه پیوسته اند، دوره های آموزشی الگو و تجربه آن ها با توجه به سود کلانی که این شرکتها دریافت می کنند، میتواند بیشتر از دانشگاه های کلاسیک افراد را جذب کند. با این حال، پیشرفت های شرکتهای بزرگ می توانند در آموزش قزاقستان نیز مورد استفاده قرار گیرند. "گیمیفیکیشن" (گیمیفیکیشن (gamification) یا بازی سازی از زیرمجموعههای دانش طراحی برای تغییر رفتار (Behavioral Design) است که در طول سالهای اخیر، در فضای آموزشی و محیطهای کسب و کار، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گیمیفیکیشن یعنی کارهایی که جنبه بازی ندارند را با بازی انجام دهیم. در واقع، گیمیفیکیشن، استفاده از تفکرات و فعالیتهای بازیگونه در زمینههایی است که ماهیت بازی ندارند) در حال تبدیل شدن به یک روند بسیار جدی است و توجه کودک را برای مدت طولانی روی یک موضوع نگه می دارد. با این حال، مؤسسات آموزشی باید درک کنند که ارائه محتوای آموزشی تأیید شده دیگر در انحصار مؤسسات آموزشی نیست.
دومین مشکلِ زیرساخت های محدود است. در دنیا بیش از ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون نفر به دانشگاه دسترسی ندارند. به همین دلیل غول های فناوری در حال رقابت برای پرورش استعدادها هستند. پیش از این به دلیل دسترسی محدود به آموزش این شرکت فاقد متخصص بود و توانمندیش را از دست داد، اما فرصتی برای یادگیری پیش روی دانش آموزان قرارداد. همهگیری ویروس کرونا منجر به این واقعیت شد که مشکلاتی که برای چندین دهه انباشته شده است، سیستماتیک شدند.
دانشگاه کوکشتاو آزمایش جالبی را با راه اندازی یک پروژه آزمایشی انجام داد که در آن افراد مسن می توانند به دانشگاه بیایند و به سخنرانی گوش دهند. از آنجایی که فعالیت افراد نیز به دلیل افزایش امید به زندگی در حال رشد است، آنها می خواهند تحصیلات خود را تمام کنند، رویای جوانی خود را برآورده کنند و مدرک علمی بگیرند. تنها راه دانشگاه ها برای رفع این محدودیت های زیرساختی، آنلاین شدن است که باعث صرفه جویی در ساخت ساختمان ها می شود.
سومین مشکلی که اکنون آموزش و پرورش با آن مواجه هستیم، این است که بازار کار به سرعت در حال تغییر است. این تغییرات به قدری سریع و بنیادی اتفاق میافتد که نظام آموزشی رسمی، چارچوبهای صلاحیتهای ملی، چارچوبهای توسعه برنامه درسی نمیتوانند به آن ادامه دهند. وزارتخانه های قزاقستان که مسئول آموزش هستند، مکانیسم های ایجاد شده را بررسی می کنند، زیرا تقاضا در بازار کار هر ۲-۳ سال تغییر می کند. در حالی که یک برنامه درسی جدید برای حدود پنج سال برنامه ریزی شده است.
ما باید راهحلهای انعطافپذیرتری پیدا کنیم تا پلی میان درخواستها و سرعت پردازش درآموزش عالی را ایجاد کنیم. من فکر می کنم ساده ترین راه حل دیجیتالی شدن است. دور زدن محدودیت زیرساختی غیرممکن است، به منابع بسیار زیادی نیاز دارد. شما نمیتوانید محدودیتهای قانونی را دور بزنید، بلکه به پلتفرمهایی نیاز دارید که دانشگاهها بتوانند در آن به اهداف آموزشی خود برسند.
در مرحله بعد ازجاناتان اسلیتر" وزیر سابق وزارت آموزش بریتانیا، خواسته شد تا در مورد اینکه چگونه دانشگاهها می توانند رقابتی شوند و چگونه این امر به طور کلی بر اقتصاد و زندگی مردم تأثیر می گذارد صحبت کند.
"جاناتان اسلیتر" در ابتدا گفت: هرگز لحظه ای نخواهد بود که همه چیز را بدانیم یا آنقدر بدانیم که بگوییم من همه چیز را می دانم. شما می بایست خود را به سرعت با علوم نوین تطبیق دهید، بنابراین توانایی یادگیری یا به اصطلاح فراشناخت یک مهارت اساسی است و ما به عنوان یک معلم باید دارای این توانی باشیم تا بتوانیم به رشد دانش آموزان کمک کنیم. اگر از کارفرمایان بپرسیم که جوانان چه چیزهایی را باید بدانند، همیشه می گویند سواد و حساب، گرچه بیشتر آنها به مهارت های نرم، خلاقیت، توانایی کار در یک تیم، برقراری ارتباط، گوش دادن به یکدیگر نیاز دارند. ولی آنها افرادی را میخواهند که با یکدیگر مهربان باشند. کارفرمایان به منابع انسانی با هوش هیجانی نیاز دارند. مهارت های اساسی برای کارگران به بهترین وجه توسط کارفرمایان آموزش داده میشود.
به عنوان مثال، در انگلستان، علاوه بر یادگیری خواندن، نوشتن و شمارش، به نسل قدیمی تر نحوه کار با "گجتهای دیجیتال" آموزش داده می شود.
"جاناتان اسلیتر" در ادامه سخنان تشریح کرد: مردم نباید ازروبات سازی وگسترش این فناوری ترس داشته باشند، زیرا انسانها چیزی دارند که حتی پیشرفته ترین ماشینها هرگز نخواهند داشت. توانایی های همدردی، گوش دادن، همدلی، بی تفاوتی و... ازآن جمله هستند. بنابراین آموزش مدرن با چالش تربیت افراد به گونه ای که نسبت به یکدیگر بی تفاوت نباشند مواجه است.
علاوه بر سرمایه گذاری در آموزش و پرورش متخصصان AIFC در نظر دارند در آینده از تازه واردان در زمینه مهندسی فناوری اطلاعات حمایت کنند. برای انجام این کار، ایجاد ۱۰۰۰۰۰ متخصص جدید فناوری اطلاعات در قزاقستان ضروری است. هرچند سیستم آموزش عالی در قزاقستان هنوز توانایی پرداختن به آن را ندارد. بنابراین، راه حل های دیگری مورد نیاز است که قوانین بازی را تغییر می دهد.
در خاتمه این نشست "سایاسات نوربک وزیر علوم و آموزش عالی" هفت اولویتی که باید به عنوان سیاست وزارتخانه جدید ارتقا یابد را برشمرد:
۱- شکاف بین صنعت و دانشگاه را کم کنید. برای انجام این کار باید برنامه های درسی بسیار سازگار و انعطاف پذیر ایجاد کنید.
۲- دسترسی برابر به آموزش با کیفیت را فراهم کنید.
۳- توسعه دیجیتالی سازی و فناوری های آموزشی، همکاری با شرکای بین المللی بزرگ
۴- ارتقای استقلال دانشگاهی، بررسی وجوه و کمکهای مالی، هیئتهای امناء و اعتماد دانشگاهها.
۵- معرفی دانشگاههای خودتنظیمی تا بتوانند با چشمانداز متغیر نیروی کار سازگار شوند و به سرعت راهحلهایی پیدا کنند.
۶- بهبود رقابت در آموزش، جذب دانشگاه هایی که می توانند شرایط را در بازار محلی تغییر دهند. این شامل افتتاح شعبههای دانشگاههای معتبر در کشور میشود به عنوان مثال، دانشگاه آریزونا و دانشگاه دمونفرانت.
۷- وارد کردن رویکرد دانش آموز محور به سیستم آموزشی، زیرا اغلب به زیرساخت های دانشگاه ها، کادر آموزشی توجه می شود. برای یک سیستم آموزشی باکیفیت در سطح بین المللی، لازم است که نهادهای خودگردان و خود نظارتی دانش آموزی توسعه یابد.
آلیگر: کارشناس قزاقستان
نکته:
- در حال حاضر مشکلاتی درحوزه های فنا وری اطلاعات و تکنوژ ی های نوین در این کشور وجود دارد که در این گزارش به آن پرداخته نشده است. به عنوان مثال، برنامه های موسسات آموزش عالی با تخصص های فعلی در این کشور هم خوانی و مطابقت ندارد. چراکه در این برنامه ها اغلب اطلاعات و تئوری ها قدیمی ارائه شده است. با وجود تکنولوژیهای مدرن و نوظهور، حضور در محل(دورکاری) کار در مقایسه با چند سال قبل بسیار متفاوت شده است. هرچند این موضوع هم خالی از ایراد نیست و مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت.
- اکنون حرفه و مشاغل جدید در حال ظهور هستند، هرچند هنوز دردانشگاه های قزاقستان تخصص های نوین تفکیک و مستقل نشده و نتوانسته همگام با پیشرفت علم در سطح بین الملل رشد نماید. به همین دلیل اغلب مردم در دورههای وآموزشی تکمیلی شرکت میکنند تا بدینوسیله هم در رشته تحصیلی خود و هم در سایر رشتهها تخصص و مهارت کسب نمایند. در گذشته بسیاری از کارها توسط دست انسان انجام می شد ولی امروزه تکنولوژی های جدید جایگزین نیروی انسانی شده است. بنابراین دانش و تسلط بر یک حرفه مشخص نمی تواند به تنهایی نیازهای یک جامعه را برطرف کند.
- با توجه به متن این گزارش که مهارت و تخصص را بعنوان موضوعی مهم مورد توجه قرارداده است، توسعه مهارت هایی مانند: کار گروهی، تفکر انتقادی، مهارت های ارتباطی، تفکر خلاق و استفاده کارآمد از زمان باید در کانون توجه باشد. چراکه با اجرای چنین شیوه هایی در دانشگاهها، می توان دانشجویان را به افرادی چند تخصصی تبدیل نمود و روحیه کار رقابتی در آنها را تقویت کرد.
نظر شما